Evlerden yükselen salça kokularını hissettiniz mi? Büyük tencereler kaynıyor, domatesler eziliyor, kavanozlar sıraya diziliyor.
Evet, kış hazırlıklarının en heyecanlı zamanlarından birindeyiz: domates salçası mevsimi! Salça bizim soframız için sadece bir lezzet unsuru değil, aynı zamanda kültürümüzün bir parçası. Ama işin bir de sağlık boyutu var. Gelin, salçaya diyetisyen gözüyle bakalım:
Salçanın Sağlık Katkıları
Domates salçasını, yoğunlaştırılmış domates olarak düşünebiliriz. Bu yüzden domatesin barındırdığı vitamin ve antioksidanlar çok daha konsantre hale gelir. Özellikle likopen açısından oldukça zengindir. Likopen, kalp-damar sağlığını destekler ve bazı kanser türlerine karşı koruyucu rol oynayabilir. Üstelik likopenin bir güzel tarafı da, pişirildikçe ve yağla birlikte tüketildikçe vücut tarafından daha iyi kullanılabilmesi. Yani yemeklere kullandığınızda salçadaki likopen, taze domatese göre çok daha etkin bir şekilde emiliyor.
Saklama ve Hazırlama Önerileri
Salçanın besin değerini korumak ve küflenmeden uzun süre saklayabilmek için bazı püf noktalar var: 1. Tuz oranı: Geleneksel salçada tuz koruyucu görevi görür, ama fazla tuz sağlık için risklidir. Daha az tuz kullanarak hazırlayıp kavanozları buzdolabında saklamak daha sağlıklıdır.
2. Zeytinyağı ile kaplama: Salça kavanozlarının üzerine ince bir tabaka zeytinyağı eklemek, havayla temasını keserek küf oluşumunu engeller.
3. Cam kavanoz tercihi: Salçayı mutlaka cam kavanozlarda saklayın. Plastik kaplar uzun vadede sağlıklı değildir.
4. Küçük porsiyonlar: Büyük kavanoz yerine küçük kavanozlara paylaştırmak, açıldıktan sonra kısa sürede tüketilmesini sağlar. Böylece hem besin değerini hem de hijyeni korursunuz.
5. Serin ve karanlık ortam: Salçayı direkt güneş ışığı almayan, serin bir yerde muhafaza etmek besin değerinin korunmasına yardımcı olur.
6. Küf Meselesi: Özellikle kavanoz sık açıp kapatılıyorsa küflenebiliyor. Eğer kavanozda küf oluştuysa, sadece üst kısmını alıp kullanmak güvenli değildir. Bazen bu yanılgıya düşsek de, küf salçanın tamamına yayılabileceği için o kavanozu tüketmemek en sağlıklısıdır.
Evde kendiniz yapıyorsanız içeriğini zaten biliyoruz ama dışarıdan ev yapımı salça alıyorsanız genellikle katkısız olsalar da siz yine de mutlaka etiket okuyun. İlave yağ, koruyucu veya fazla tuz içeren ürünlerden uzak durun.
Salça, kış sofralarına sadece lezzet değil sağlık da katar. Doğru yöntemlerle hazırlandığında hem likopen zenginliğinden faydalanır, hem de uzun süre küflenmeden saklayabilirsiniz. Ama unutmayın: tuz konusuna dikkat edeceğiz, bol salça kullandığınız bir yemekte ilave tuz kullanmamak iyi bir yöntem olabilir.
