Manisa Türk siyasetinde demokrasi örneğinde hep ön plana çıkmıştır. Milliyetçi muhafazakar yapısı ile seçimlerde mihenk taşıdır. Bu seçimde de görevini yerine getirdi. Cumhur ittifakı olarak Recep Tayyip Erdoğan’a başkan seçilmesinde Ege Bölgesi’nde Uşak’tan (51.2) sonra Manisa (48.61) oyla en yüksek oyu veren il oldu. Artan milletvekilliğini İYİ Parti alırken AK Parti, CHP ve MHP bu seçimlerde 1 Kasım’daki milletvekilleri sayılarını korudu. Gazetem Olay 24 Haziran’daki seçim karnesini salı günü yayınladı. Burhan Akdemir’in emek sarfederek analiz ettiği Manisa seçim yazısını keyifle okudum. Ben de Burhan Akdemir’in enfes değerlendirmesini köşeme taşıyorum. Teşekkürler Burhan. Analizde yurt dışı oylar dahil edilmedi.



PARTİLERİN MANİSA KARNESİ 





Manisa’da 7 Haziran 2015, 1 Kasım 2015 ve 24 Haziran 2018 milletvekilliği seçim sonuçlarının ilçe ilçe analizi ortaya çıktı. AK Parti, CHP, MHP, HADP ve son seçimde yer alan İYİ Parti’nin oy dağılımı üzerinden yapılan analizlerde hem toplamda, hem ilçe bazlı rakamlarında ilginç detaylar vardı. 

AK PARTİ İPİ GÖĞÜSLEDİ 

AK Parti Manisa il genelinde 7 Haziran seçimlerine göre 24 Haziran’da oyunu yükseltti. Ancak 1 Kasım 2015 seçimlerine göre ise gözle görülür bir düşüş yaşadı. 7 Haziran seçimlerinde Manisa il genelinde 327 bin 12 oy alan ve yüzde 36. 83’lük bir oran yakalayan AK Parti, 5 ay sonra yapılan 1 Kasım erken seçiminde oyunu 393 bin 839’a çıkarıp yüzde 43.99’luk bir oran tutturdu. AK Parti Manisa’da 24 Haziran seçimlerinde ise 1 Kasım’a göre oy kaybetti. 24 Haziran erken seçimlerinde AK Parti Manisa’da 363 bin 916 oy ve yüzde 39. 12’lik bir oran yakaladı. AK Parti, il genelinde 1 Kasım seçimlerine göre 29 bin 923 oy kaybetti. 

CHP DALGALI 

CHP de Manisa’da 24 Haziran seçimlerinde oy kaybeden partilerden oldu. 7 Haziran 2015 seçimlerinde Manisa’da yüzde 29.22’lik bir oranla 259 bin 396 oy çıkaran CHP, 1 Kasım 2015 seçimlerinde de yükselişini sürdürdü. CHP 1 Kasım 2015 seçimlerinde Manisa’da 266 bin 2 oy alarak yüzde 29.71’lik bir oran yakaladı. 24 Haziran seçimlerinde düşüşü engelleyemeyen CHP, 245 bin 894 oy alarak Manisa’daki oy yüzdesini 26.43’e geriletti. CHP 24 Haziran seçiminde Manisa’da 20 bin 108 oy kaybetti. 

MHP KAN KAYBETTİ 

MHP, Manisa’da 7 Haziran 2015 seçimlerinde başladığı kan kaybına 24 Haziran erken seçimlerinde de devam etti. 7 Haziran 2015 yılında yüzde 23.76’ya denk gelen 210 bin 986 oy alan MHP, 1 Kasım seçimlerinde ise yüzde 17.96’ya gerileyerek 160 bin 812 oy alabildi. MHP’nin bu düşüşü, 24 Haziran erken seçimlerinde de devam etti. Parti, 24 Haziran’da Manisa il genelinde toplam 105 bin 643 oy aldı ve yüzde 11.36’da kaldı. MHP Manisa’da 7 Haziran 2015 seçiminden bu yana 105 bin 343 oy kaybetti. 

HDP ise 7 Haziran 2015 seçimlerinde Manisa’da yüzde 6.78’lik oy oranıyla 59 bin 717 oy almıştı. 1 Kasım 2015 seçimlerinde 5.38’e düşen ve 48 bin 179 oy alan HDP, 24 Haziran erken seçimlerinde oyunu arttırdı. HDP 6.69’luk oy oranıyla 62 bin 198 oy alırken, 1 Kasım 2015’e göre 14 bin 19 oy fazla aldı. 

Kurulalı bir yıl bile olmayan ve 24 Haziran erken seçimlerinde ilk kez seçime giren İYİ Parti ise Manisa’daki ilk seçiminde yüzde 13.76’lık bir oy oranıyla 128 bin 2 oy aldı. 

Manisa’nın 17 ilçesinde ise, 7 Haziran 2015, 1 Kasım 2015 ve 24 Haziran 2018 erken seçimlerinde alınan oyların dağılımı şu şekilde oldu: 

AHMETLİ: 

Ahmetli’de AK Parti 7 Haziran’da oyların yüzde 40.36’sını alarak 4 bin 409 oy aldı. 1 Kasım’da ilçede oylarını arttıran AK Parti oranını yüzde 47.40’a çıkardı ve 5 bin 216 oy aldı. Son seçime Ahmetli’de kan kaybeden AK Parti, yüzde 44.45 ile 5 bin 26 oyda kaldı. 

CHP’de Ahmetli’de AK Parti’ye paralel bir yol çizdi. 7 Haziran’da yüzde 25.32’lik oy oranıyla 2 bin 766 oy alan CHP, 1 Kasım’da oylarını yükseltti ve yüzde 26.42’lik oranla 2 bin 907 oy aldı. CHP, ilçedeki en düşük oyunu 24 Haziran seçimlerinde aldı. Yüzde 23.40 oranında oy alan CHP, ilçede bu seçimde 2 bin 646 oy çıkarabildi. 

MHP’nin Ahmetli eğrisi sürekli düşüş yönünde seyretti. 7 Haziran 2015 yılında yapılan seçimde ilçede yüzde 25.91 ile 2 bin 830 oy alan MHP, 5 ay sonraki 1 Kasım 2015 seçimlerinde oranını yüzde 19.24’e düşürdü ve 2 bin 117 oy aldı. MHP, ilçede son seçimde adeta dibe vurdu. Yalnızca bin 142 oy alan MHP’nin 24 Haziran’daki Ahmetli oranı yüzde 10.10 oldu. 

HDP Ahmetli’de son seçimde 5’inci parti konumunda yer aldı. 7 Haziran seçimlerinde Ahmetli’de yüzde 5.74 oranla 627 oy alan HDP, 1 Kasım’da oranını 4.20’ye, oy sayısını ise 462’ye düşürdü. 24 Haziran seçimlerinde yeniden yükselişe geçen HDP ilçede yüzde 5.59 oranla 632 oy aldı. 

İYİ Parti ise ilk seçiminde Ahmetli’de 3’üncü parti oldu. Yüzde 14.92 oy alan İYİ Parti bin 687 seçmenin tercihi oldu. 

AKHİSAR: 

Akhisar’da her üç seçimde de birinci parti olmayı başaran AK Parti, seçimlerin hepsinde de dalgalı bir seyir izledi. 7 Haziran 2015 günü Akhisar’da sandığa gidenlerden 39 bin 30’u, yani yüzde 35.54’ü AK Partiyi tercih etti. 1 Kasım’da yapılan tekrar seçimde oyunu yükselten AK Parti ilçede yüzde 41.08’lik bir oranla 45 bin 413 seçmenden oy aldı. 1 Kasım’da göre düşüş yaşadığı 24 Haziran seçimlerinde ise AK Parti ilçede yüzde 38.19’luk oranla 44 bin 431 oy aldı. 

CHP’de ilçede son seçimde oy kaybeden partilerden oldu. 7 Haziran 2015’te 36.34’lük yüzdeyle 39 bin 906 oyla birinci parti olmayı başaran CHP, 5 ay sonra yapılan 1 Kasım seçimlerinde yüzde 36.86’lık oran yakalayıp oyunu 40 bin 738’e çıkarsa da ikinci parti konumuna düştü. CHP 24 Haziran erken seçimlerinde yüzde 35.79’luk oranıyla 41 bin 642 oy aldı. İlçede kişi bazına oy oranını arttırmayı başaran CHP, yüzdelik oranında ise düşüş gösterdi. 

MHP, Akhisar’da da makus talihini değiştiremedi. 7 Haziran 2015 yılındaki seçimde yüzde 21.25 oran ile 23 bin 337 oy alan MHP, 1 Kasım 2015’te yaklaşık 5 puanlık bir düşüşle yüzde 16.38 ile 18 bin 111 oyda kaldı. MHP, 24 Haziran’da ise ilçede yüzde 9.43’lük oranla 10 bin 970 oy aldı. 

HDP de Akhisar’da 7 Haziran 2015’te yüzde 3.22 ile 3 bin 532 oy almıştı. 1 Kasım’da yüzde 2.41’e düşen ve 2 bin 669 oy aldı. HDP, 24 Haziran seçimlerinde ise Akhisar’da yüzde 3.77 ile 4 bin 381 oy aldı. 

Çiçeği burnunda parti İYİ Parti de Akhisar’daki ilk sınavında yüzde 11.21 ile 13 bin 41 oy aldı. 

ALAŞEHİR: 

Alaşehir’de de AK Parti birinci parti olmayı başardı. Her üç seçimde de ipi göğüsleyen AK Parti 7 Haziran 2015 seçimlerinde ilçede yüzde 33.45’lik bir oranla 21 bin 566 oy aldı. 1 Kasım seçimlerinde yüzde 39.35’e çıkan AK Parti, oy sayısını da 25 bin 476’ya çıkardı. 24 Haziran seçimlerinde de ilk parti olmayı başaran AK Parti, 23 bin 792 oy alarak yüzde 35.91’lik bir oran yakaladı. 

CHP de Alaşehir’de 7 Haziran 2015 seçimlerinde yüzde 33.32 oran ile 21 bin 481 oy almıştı. 1 Kasım’da Alaşehir’de gerileyen CHP, 21 bin 117 oy alarak yüzde 32.61’lik oranda kaldı. CHP’nin ilçedeki düşüşü 24 Haziran seçimlerinde de devam etti. Yüzde 29.35 oy oranı yakalayan CHP, 19 bin 450 seçmenin tercihi oldu. 

İlçe belediyesi MHP’nin elinde olmasına rağmen Alaşehirli seçmen genel seçimlerde MHP’ye teveccüh göstermedi. 7 Haziran 2015’te ilçede 15 bin 240 oy alan ve yüzde 23.64’lük oran yakalayan MHP, 5 ay sonra yapılan 1 Kasım seçiminde geriledi. Yüzde 20.04’te kalan MHP 12 bin 974 oy aldı. MHP, 24 Haziran’da Alaşehir’de büyük bir düşüş yaşadı. Yalnızca yüzde 11.88’de kalan MHP, oy sayısında da 10 bini altına düşerek 7 bin 869 oyda kaldı. 

HDP ise ilçede 7 Haziran’da yüzde 5.04’te kalarak 3 bin 248 oy aldı. 1 Kasım’da oy kaybeden ve yüzde 4.30 ile 2 bin 785 oy alabilen HDP, son seçim olan 24 Haziran seçimlerinde yüzde 5.39 oy oranı ile 3 bin 569 oy aldı. 

İlçeden milletvekili adayı olarak Gökhan Karaçoban’ı çıkaran ve bir hayli iddialı olan İYİ Parti ise umduğunu bulamadı. Her ne kadar ilçede yüzde 15.60 oran ile 10 bin 339 oy alan İYİ Parti, genel dağılımda Karaçoban’ı meclise gönderemedi. 

DEMİRCİ: 

Demirci’de 3 seçimde de AK Parti’nin açık ara birinci olması dikkatlerden kaçmadı. 7 Haziran 2015 seçimlerinde yüzde 55.39 oran ile 14 bin 862 oy alan AK Parti, 1 Kasım’da ise oy oranını yüzde 63. 56’ya, oy sayısını da 17 bin 85’e çıkardı. AK Parti Demirci’de 1 Kasım 2015’e göre 24 Haziran seçimlerinde düşüş yaşasa da yine ilk parti olmayı başardı. AK Parti bu seçimde Demirci’de yüzde 58. 78’lik oran ile 15 bin 689 oy aldı. 

CHP, 7 Haziran ve 1 Kasım 2015 seçimlerinde ilçede 3’üncü parti konumundayken, 24 Haziran seçimlerinde ise 2’nci sıraya geldi. ilçede 7 Haziran 2015’te yüzde 12.61 oran ile 3 bin 382 oy alan CHP, 1 Kasım’da ise oranını yüzde 13.51’e, oy sayısını da 3 bin 631’e çıkardı. Son seçimde ise CHP Demirci’de yüzde 13.18’lik oranla 3 bin 518 oy aldı. 

MHP ise, 7 Haziran ve 1 Kasım 2015’te ikinci parti olduğu ilçede son seçimde 4’üncülüğe geriledi. 7 Haziran’da Demircili seçmenin 7 bin 22’sinin oyunu alan ve yüzde 26.17’lik bir oran yakalayan MHP, 1 Kasımda ise yüzde 18.10’luk oranıyla 4 bin 865 oy almıştı. Son seçimdeki düşüşle MHP Demirci’de yüzde 11.99’luk oranda kalırken 3 bin 200 oy alabildi. 

HDP’nin en az oy aldığı ilçelerin biri Demirci oldu. 7 Haziran 2015’te oyların229’unu alan HDP yüzde 0.85 oran yakaladı. 1 Kasım 2015’te oyları daha da düşen HDP yalnızca yüzde 0.38’de kaldı ve 103 oy aldı. HDP ilçede 24 Haziran seçimlerinde yüzde 0.66 ile 175 oyda kaldı. 

İlk seçimini geçiren İYİ Parti ise ilçede 3’üncü parti olarak sandıktan çıktı. Yüzde 12.88 oran yakalayan İYİ Parti 3 bin 438 oy aldı. 

GÖLMARMARA: 

Gölmarmara da her üç seçimde AK Parti’yi tercih etti. 7 Haziran 2015’te ilçede AK Parti’ye yüzde 29.24’lük oranla 2 bin 873 oy çıktı. 1 Kasım 2015 yılındaki tekrar seçimde yüzde 34.92’ye çıkan AK Parti oy sayısını da 3 bin 441’e çıkardı. Son 24 Haziran seçimlerinde ise AK Parti ilçede yüzde 31.05’lik oranıyla 3 bin 176 oy aldı. 

CHP’nin güçlü olduğu ilçelerden bir olarak bildiğimiz Gölmarmara, 3 seçimde de bunu gösterdi. 7 Haziran 2015 seçimlerinde CHP ilçede yüzde 28.73’lük oranla 2 bin 823 oy aldı. Bu seçimde AK Parti’den yalnızca 50 oy az alan CHP, 1 Kasım 2015 seçimlerinde ise oldukça geriye düştü. Yüzde 31. 49 yüzde ile CHP ilçede 3 bin 103’e çıkarmasına rağmen AK Parti ile arasındaki oy farkı 300’lere dayandı. Son seçime ise CHP makası tekrar kapattı. 24 Haziran’da Gölmarmara’dan CHP’ye yüzde 30.64’lük oranla 3 bin 134 oy çıktı. 

MHP ise Gölmarmara’da 3 seçimde de 4’üncü parti konumunda yer aldı. 7 Haziran 2015’te ilçeden yüzde 19.12’lik bir oranla oy alan MHP, bin 879 seçmenin tercihi oldu. 5 ay sonra yapılan 1 Kasım tekrar seçiminde ise yüzde 13.71’e düşen MHP bin 351 oy aldı. 24 Haziran seçimlerinde MHP’nin karnesi şu şekilde: Yüzde 1013 oran, bin 36 oy. 

Gölmarmara’da HDP oylarının yüksekliği dikkat çekti. Parti, ilçede 3 seçimde de 3’üncü parti oldu. 7 Haziran 2015’te yüzde 20.59 ile 2 bin 23 oy alan HDP, 1 Kasım 2015’te ise yüzde 17. 53’le bin 727 oy aldı. HDP son seçimde ise yüzde 19.64 oran ile 2 bin 9 oy almayı başardı. 

Gölmarmara’da 24 Haziran seçimlerinde 785 seçmen İYİ Parti’yi tercih etti. İYİ Parti’yi tercih edenlerin oranı yüzde 7.67 oldu. 



(Devamı yarın)