Birleşmiş Milletler (BM) tarafından yayımlanan son rapor, Türkiye için çarpıcı bir çevresel tehdit ortaya koydu. Raporda, Türkiye topraklarının yüzde 88’inin çölleşme riski altında olduğu belirtildi. Bu oran, çevresel riskin artık bölgesel değil ulusal bir kriz haline geldiğini gözler önüne seriyor.
Kırmızı Alarm Verildi
BM destekli rapor, ülke genelinde hızla artan çölleşme riskine dikkat çekerek, bu durumun yalnızca doğayı değil, ekonomiyi, sağlığı ve günlük yaşamı da ciddi biçimde etkileyebileceği uyarısında bulundu. Rapora göre, 2015 yılında riskli alan oranı %47 olarak değerlendirilirken, bu oran 2025 itibarıyla %88’e yükseldi.
Çölleşme Nedir?
Uzmanlara göre çölleşme, çöl alanlarının büyümesi değil; verimli tarım arazilerinin yanlış arazi kullanımı ve iklim değişikliği gibi nedenlerle verimsiz, çorak topraklara dönüşmesi anlamına geliyor. Sürecin sonuçları ise şu şekilde özetleniyor:
- Tarım ürünlerinde verim kaybı
- Meraların hayvancılığa elverişsiz hale gelmesi
- Su kaynaklarının azalması ya da kuruması
Tehlikeyi Büyüten Etkenler
Türkiye'de çölleşme sürecini hızlandıran temel faktörler arasında vahşi sulama yöntemleri, plansız kentleşme, ormansızlaşma ve toprağı yıpratan tarım uygulamaları yer alıyor.
Tehlike Altındaki Bölgeler Yayılıyor
Daha önce yalnızca Konya Karapınar, Iğdır veya Şanlıurfa-Ceylanpınar gibi sınırlı bölgelerde görülen çölleşme, bugün itibarıyla Türkiye’nin dört bir yanını tehdit ediyor. Rapor, bu çevre sorununun artık bir ulusal güvenlik meselesi olarak ele alınması gerektiğine dikkat çekiyor.
Hayatımıza Etkileri Neler Olacak?
Uzmanlar, çölleşmenin kısa vadede şu olumsuz sonuçlara yol açabileceğini belirtiyor:
Gıda Krizi: Verim kaybı nedeniyle temel gıda ürünlerine erişim zorlaşacak, fiyatlar artacak.
Su Kıtlığı: Baraj seviyelerinin düşmesiyle birlikte su kesintileri yaygınlaşacak.
Ekonomik Daralma: Tarım ve hayvancılık sektörlerinin çökmesiyle gelir kaybı yaşanacak.
Zorunlu Göç: Tarımsal üretimden geçimini sağlayamayan kırsal nüfus, şehir merkezlerine göç etmek zorunda kalacak.
Uzmanlardan Çağrı: Acil Önlem Alınmalı
Raporun ardından çevre bilimciler, hükümete ve yerel yönetimlere çağrıda bulunarak acil ve kapsamlı tedbirlerin hayata geçirilmesini istedi. Uzmanlar, toprağın korunması, su yönetiminin iyileştirilmesi ve sürdürülebilir tarım uygulamalarına geçilmesinin hayati önem taşıdığını vurguladı.
Birleşmiş Milletler’in bu son raporu, Türkiye için çevresel bir uyarı olmanın ötesinde; yaşamın her alanını etkileyecek büyük bir değişimin habercisi olarak değerlendiriliyor.
