Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2025 yılı için bitkisel üretimdeki ilk tahminlerini açıkladı. Buna göre, tarla ürünleri, sebze, meyve ve baharat gruplarında toplamda yüzde 5’in üzerinde düşüş yaşanması bekleniyor. Manisa’nın önde gelen ürünleri üzüm ve zeytinde ise durum oldukça kritik… Ülke genelinde 2024 yılında 3 milyon 468 ton üzüm üretimi gerçekleşirken, bu yıl 2 milyon 824 bin ton üretim öngörülüyor. Özellikle bu yıl meydana gelen dolu olayları bağlarda büyük zararlara yol açmıştı. Zeytin üretimi ise yüzde 40,0 azalacağı öngörüldü. 2024 yılında 3 milyon 750 bin ton olan zeytin üretimi 2 milyon 250 bin tona gerilemesi öngörülüyor.
Üzüm ve Zeytinde Üretim Çakıldı!
Manisa, Türkiye’nin başlıca üzüm ve zeytin üretim merkezlerinden biri olarak öne çıkıyor. Ancak TÜİK verileri, özellikle bu iki üründe önemli bir üretim kaybı yaşanacağını ortaya koyuyor. 2024 yılında ülke genelinde 3 milyon 468 bin ton üzüm üretilmişken, 2025’te bu rakamın 2 milyon 824 bine gerilemesi bekleniyor. Üzüm üretimindeki bu yaklaşık 644 bin tonluk düşüşte, Manisa başı çekiyor.
Zeytin üretiminde ise tablo daha da kritik… 2024 yılında 3 milyon 750 bin ton olan zeytin üretiminin, 2025 yılında yüzde 40 oranında azalarak 2 milyon 250 bin tona düşeceği tahmin ediliyor. Bu da 1,5 milyon tonluk büyük bir üretim kaybı anlamına geliyor. Özellikle bu yıl yaşanan dolu olayları, bağlar ve zeytinliklerde büyük zararlar yaratarak üretimi olumsuz etkiledi.
Tahıl Üretimi Azalıyor!
Tahıl ürünleri üretim miktarlarının 2025 yılında bir önceki yıla göre %4,1 oranında azalarak yaklaşık 37,4 milyon ton olacağı tahmin edildi. Buğday, arpa, çavdar, yulaf üretiminde azalma, mısırda ise artış öngörülüyor. Bir önceki yıla göre, buğday üretiminin yüzde 5,8 oranında azalarak 19,6 milyon ton, arpa üretiminin yüzde 8,0 oranında azalarak yaklaşık olarak 7,5 milyon ton, çavdar üretiminin yüzde 5,5 oranında azalarak 243 bin ton, yulaf üretiminin yüzde 23,1 oranında azalarak 300 bin ton, mısır üretiminin ise yüzde 4,9 artarak 8,5 milyon ton olacağı öngörüldü.
Kuru baklagiller grubunda nohut, kuru fasulye ve kırmızı mercimek üretiminin sırasıyla 605 bin ton, 283 bin ton ve 340 bin ton olacağı tahmin edildi. Yumru bitkilerden patatesin ise bir önceki yıla göre yüzde 13,0 oranında azalarak 6 milyon ton üretileceği tahmin edildi.
Yağlı tohumlardan soya üretiminin yüzde 11,1 oranında azalarak 160 bin ton, ayçiçeği üretiminin ise %4,8 oranında artışla 2,3 milyon ton olacağı öngörüldü. Şeker pancarı üretiminin %6,5 oranında azalarak 21,5 milyon ton olarak gerçekleşeceği tahmin edildi.
Sebze ürünleri üretim miktarının 2025 yılında bir önceki yıla göre %1,7 azalarak yaklaşık 33 milyon ton olacağı tahmin edildi. Sebzelerde en fazla azalış domateste bekleniyor. Sebzeler grubu ürünlerinden karpuzda yüzde 3,5, kuru soğanda yüzde 2,6, patlıcanda yüzde 3,3 oranında üretim artışı; domateste yüzde 5,7, salçalık kapya biberde yüzde 3,7, taze fasulyede yüzde 4,5 oranında üretim azalışı olacağı tahmin edildi.
Meyve Gruplarında Durum Kötü
Meyveler, içecek ve baharat bitkileri üretim miktarının 2025 yılında bir önceki yıla göre yüzde 24,4 oranında azalarak yaklaşık 21,4 milyon ton olacağı tahmin edildi. Meyveler grubunda, bir önceki yıla göre elmada yüzde 38,7, çilekte yüzde 4,0, şeftalide yüzde 32,1 nektarinde yüzde 35,5, kirazda yüzde 55,7, üzümde yüzde 18,6 üretim azalışı öngörüldü. Turunçgil meyvelerinden mandalinada yüzde 0,6 oranında üretim artışı beklenirken, portakalda yüzde 12,4, limonda yüzde 20,9 oranında üretim azalışı öngörüldü. Sert kabuklu meyvelerden fındıkta yüzde 27,5, cevizde yüzde 27,7, Antep fıstığında yüzde 54,6 oranında üretim azalışı olacağı tahmin edildi. Muz üretimi geçen yıla göre önemli bir değişiklik göstermezken, zeytin üretiminin yüzde 40,0 azalacağı öngörüldü. TÜİK bu verileri Tarım ve Orman Bakanlığı istatistiklerine göre yayımlıyor.
