Emeklilikte Yaşa Takılanlara (EYT) yönelik emekli aylığı bağlama işlemleri devam etmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu çalışanları, EYT bireylerinin mümkün olan en kısa sürede emekli edilebilmesi için büyük bir özveri göstermektedir. Ancak işlemlerin hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi, emekli aylıklarında hataların yapılma riskini artırmaktadır, örneğin yanlış hesaplamalar veya eksik/fazla ödemeler oluşabilir. Bu durumda emekli aylığı yanlış hesaplanan EYT'liler ne yapmalıdır? İşte cevap...
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kanunu çerçevesinde, hemen emekli olabilecek kişi sayısı 2.2 milyon olarak duyuruldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, bu kişilerden yaklaşık 1.8 milyonunun emeklilik başvurusu yaptığını ve koşulları karşılamalarına rağmen 400 bin kişinin henüz başvuruda bulunmadığını belirtti. Bilgin, başvuranlardan yaklaşık 1 milyon kişiye emekli aylığı bağlandığını dile getirerek, "Normal zamanlarda aylık ortalama 35-40 bin kişiye emekli maaşı bağlarken, şu anda iki ay içinde yaklaşık 1 milyon kişiye bağladık. Bu, çalışanlarımızın ve SGK personelinin tamamen özverisiyle ilgili bir durumdur. EYT'lilere maaş bağlama konusunda hafta sonu dahil çalışan arkadaşlarımızı kutluyorum" şeklinde konuştu.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 2022 yılı boyunca 302,102 SSK'lı, 40,443 BAĞ-KUR'lu ve 27,514 Emekli Sandığı iştirakçisinin emeklilik işlemlerini tamamladı. Ayrıca, yaklaşık 11,000 kişiye malullük aylığı bağlandı. Geçtiğimiz yıl boyunca toplamda 381,000 kişiye emekli aylığı bağlanırken, 1.8 milyon EYT başvurusu yapan kişiden 1 milyonuna 2 ay içinde aylık bağlandı. Kalan 800,000 kişinin emekli aylığı bağlama işlemlerinin de kısa sürede tamamlanması bekleniyor.
Emeklilikte Yaşa Takılanlara (EYT) yönelik emekli aylığı bağlama işlemleri SGK'da uzman personel tarafından gerçekleştiriliyor. EYT'lilerin işlemlerini hızlandırmak amacıyla uzman olmayan personel de hızlandırılmış eğitimden geçirilerek aylık bağlama sürecine dahil edildi. Emekli aylığı bağlama işlemlerinde normal şartlarda bile çeşitli nedenlerle hatalar yaşanabilirken, sürecin hızlandırılması EYT'lilere hatalı aylık bağlanma riskini daha da artırmış durumda.
Emekli aylığı miktarının yanlış hesaplanması durumunda bazı hizmetlerin sonradan tespit edilmesi, başka kişilere ait hizmetlerin karışması, yanlış bilgilerin girilmesi gibi sebeplerle aylık miktarı yanlış hesaplanabiliyor. Eğer bu durum sonradan fark edilirse, emekli aylığı yeniden hesaplanarak düzeltiliyor.
Yeni hesaplanan aylık miktarı eski aylıktan yüksekse, hesaplanan farklar emekliye ödeniyor. Ancak yeni hesaplanan aylık miktarı eski aylıktan düşükse, öncelikle hatanın vatandaştan mı yoksa Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) mı kaynaklandığına bakılıyor. Eğer fazla ödeme vatandaşın kasıtlı veya kusurlu davranışlarından kaynaklanıyorsa, geriye doğru 10 yıl süresince fazla ödenen tutarlar geri alınabiliyor. SGK'nın hatalı işlemlerinden kaynaklanan fazla ödemeler ise geriye doğru 5 yıllık dönemde yapılan ödemeler olarak tahsil edilebiliyor.
Fazla ödeme durumunda vatandaşın kusuru genellikle sahte sigortalılık durumlarıyla ilişkilendiriliyor. Örneğin, fiilen çalışmadığı halde bir işyerinden sigortalı olarak gösterilen ve sonradan tespit edilen kişilerin çalışmaları geçersiz kabul edilebilir, bu durumda emekli aylığı azaltılabilir veya iptal edilebilir.
Emekli aylığı yanlış bağlanan EYT'liler için herhangi bir hak kaybı söz konusu olmamaktadır, çünkü SGK'nın hatası düzeltilerek işlem yeniden yapılmaktadır. Emekliye ödenecek aylık farkı, emeklilik dilekçesi verilen tarihten itibaren hesaplanmaktadır.
Emekli aylığı yanlış bağlanan EYT'liler, bağlı oldukları sosyal güvenlik il müdürlüklerine dilekçe ile başvurabilirler. Özellikle e-Devlet'te maaş robotunda görünen tutar ile bağlanan emekli aylığı arasında fark olan EYT'liler, emekli aylıklarının yeniden hesaplanmasını talep edebilirler.
Sosyal Güvenlik Kurumu, emekli aylığı bağlanan vatandaşları detaylı bir şekilde bilgilendirmektedir. Hizmet dökümleri incelenerek eksik hizmetlerin (prim günleri) varsa dikkate alınması için dilekçe verilmesi önerilmektedir.
KARAR
