EYT düzenlemesinden faydalanamayan çalışanlar için umut ışığı, kademeli emeklilik sistemiyle yeniden doğdu. Sigorta başlangıcı 1999-2008 yılları arasında olanlar, yaş ve prim gününe göre kademeli geçiş hakkından yararlanabilecek. CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay’ın Meclis’e sunduğu teklif, adil bir emeklilik sistemi oluşturmayı ve erken emeklilik fırsatını çalışanlara sunmayı amaçlıyor. Sosyal güvenlik reformları kapsamında değerlendirilen bu model, EYT sonrası oluşan dengesizliği gidermeyi hedefliyor.
Kademeli emeklilik nedir?
Kademeli emeklilik, çalışanların sigorta başlangıcına göre yaş ve prim gün şartlarını kademeli olarak tamamlamasına olanak tanıyor. Örneğin 2000 yılında sigorta girişi olan bir kadın 43 yaş ve 6.250 prim günüyle emekli olurken, 2008 girişli bir erkek için bu şart 50 yaş ve 6.850 prim gününe çıkıyor.
Kimler erken emekli olabilir?
-
EYT’liler: 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar, yaş şartı olmadan emekli olabilir.
-
Engelliler: En az %40 engellilik oranı olanlar, prim ve sigortalılık süresine göre erken emekli olabilir.
-
Malulen emekliler: %60 iş gücü kaybı bulunanlar, 10 yıl sigortalılık ve 1.800 prim günüyle emekli olabilir.
-
Ağır işlerde çalışanlar: Maden işçileri, basın çalışanları, askeri personel gibi meslek grupları için fiili hizmet süresi zammı uygulanır.
-
Doğum ve askerlik borçlanması: Kadınlar her çocuk için 2 yıl (maks. 6 yıl), erkekler askerlik süresi kadar borçlanma ile sigorta başlangıcını öne çekebilir.
Düzenleme ne zaman yürürlüğe girecek?
Henüz yasalaşmayan kademeli emeklilik, 2026 sosyal güvenlik reformları kapsamında hayata geçirilecek. Uzmanlar, düzenlemenin yürürlüğe girmesi halinde yüzbinlerce kişiye erken emeklilik imkânı sağlayacağını belirtiyor.
Amaç ne?
Sistem, EYT sonrası oluşan dengesizliği gidermeyi, emeklilik şartlarını adil hâle getirmeyi ve sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini artırmayı hedefliyor. Yaş ve prim gününde esneklik sağlayarak, çalışanlara dengeli bir emeklilik fırsatı sunmayı amaçlıyor.
