Türkiye’de uygun fiyatlı modelleriyle pazar payını hızla artıran Çinli elektrikli araç üreticisi BYD, Manisa’da yılda 150 bin araç üretme kapasitesine sahip büyük bir fabrika kurmayı planlıyordu. Ancak Çin’de patlayan ve “sıfır kilometre ikinci el” skandalı olarak adlandırılan gelişmeler, bu yatırımın kaderini sorgulatıyor.
“Yeni ama ikinci el” araçlar nasıl ortaya çıkıyor?
Reuters’ın haberine göre Çinli düzenleyiciler, sıfır kilometre araçların hiçbir kullanım görmeden ikinci el piyasasına sürüldüğünü fark etti. Bu durum özellikle BYD ve Dongfeng gibi üreticilerin, satış rakamlarını kağıt üzerinde şişirip devlet teşviklerinden haksız kazanç elde ettiğine dair ciddi şüpheler doğurdu. Süreç şöyle işliyor: Üretici, bir aracı “kağıt üzerinde” bayiye satıyor, araç tescilleniyor ama gerçekte hiç kullanılmadan ikinci el olarak yeniden piyasaya giriyor. Bu da satışların arttığı izlenimini yaratıyor.
Wei Jianjun: “Bu, otomotivdeki Evergrande olabilir”
Great Wall Motors Başkanı Wei Jianjun, konuyla ilgili yaptığı açıklamada sektörde büyük bir çöküş sarmalının başladığını söyledi. “Artık herkes zararına satış yapıyor. Dayanıklılık ve güvenlikten taviz veriliyor. Bu, sürdürülemez.” diyen Jianjun, otomotiv sektörünü iflas eden gayrimenkul devi Evergrande’ye benzetti. “Sistemin içinden sıfır kilometreli ikinci el araçlar çıkıyor; bu bir indirim değil, büyük bir çürümenin işareti.” sözleriyle tabloyu özetledi.
Çin Ticaret Bakanlığı Acil Toplantı Yaptı
27 Mayıs’ta Çin Ticaret Bakanlığı, BYD, Dongfeng, Çin Otomobil Satıcıları Derneği ve çevrimiçi satış platformlarıyla acil bir toplantı gerçekleştirdi. Görüşmede bu satış uygulamalarının araştırılması ve düzenlenmesi kararlaştırıldı. Resmî soruşturma başlarsa, birçok şirket ağır yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir.
Skandalın ardından BYD’nin Hong Kong borsasındaki hisseleri %8.9 düşerken, diğer üreticiler Geely, Leapmotor ve Great Wall Motors da sert kayıplar yaşadı.
Manisa Etkilenir Mi?
BYD’nin Çin’de karşı karşıya olduğu kriz, yalnızca bu şirketi değil, dünya genelindeki elektrikli otomobil sektörünün şeffaflık, sürdürülebilirlik ve güvenilirlik temellerini de tehdit ediyor. Türkiye gibi yükselen pazarlarda önemli yatırımları bulunan şirketin, bu süreçten nasıl çıkacağı ve Manisa fabrikasının bu çalkantıdan etkilenip etkilenmeyeceği merakla takip ediliyor.
