Afyonkarahisar’da Eber Gölü’nde yaşanan su çekilmesi, sadece çevre felaketiyle sınırlı kalmadı; şimdi ilçe genelinde yer çökmesine neden olmasıyla gündemde. Afyon Kocatepe Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Gücek, Bolvadin ilçesinde bazı noktalarda zeminin 1 metreye kadar çöktüğünü bilimsel verilerle ortaya koydu.
Dr. Gücek, sosyal medya üzerinden yaptığı yazılı açıklamada, Eber Gölü’ndeki kurumanın yalnızca ekolojik bir tehdit değil, aynı zamanda zemin güvenliğini ilgilendiren geoteknik bir sorun olduğunu vurguladı. Gölün çevresinde yer alan killi alüvyal toprakların, yer altı su seviyesindeki düşüş nedeniyle büzülerek zemin deformasyonlarına neden olduğunu belirtti.
Mynet'in haberine göre Sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada tehlikenin büyüklüğüne dikkat çeken Gücek, "Son dönemde kamuoyunda sıkça gündeme gelen Eber Gölü, yalnızca ekolojik değil, aynı zamanda geoteknik açıdan da önemli bir konudur. Bolvadin şehir merkezinin güneydoğusunda yer alan Eber Gölü çevresi, hem doğal yapısı hem de zemin davranışı bakımından Bolvadin ilçesi için kritik öneme sahiptir.
“Temel Sebep Yeraltı Sularının Çekilmesi”
03 Şubat 2002 tarihinde Afyonkarahisar'da meydana gelen Sultandağı ve Çay depremleri (Mw: 6.0 ve 6.3) sonrasında, Bolvadin Fayı üzerinde gözlemlenen yüzey deformasyonlarının artarak devam ettiği akademik çalışmalarda tespit edilmiştir. Bu deformasyonların temel sebeplerinden biri, bölgedeki yeraltı su seviyesindeki ciddi azalmadır. Son 25-30 yıllık süreçte küresel iklim değişikliğine bağlı kuraklık ve aşırı yeraltı suyu çekimi, Bolvadin çevresinde su seviyesinin önemli ölçüde düşmesine neden olmuştur.
Bazı Bölgelerdeki Çökme 1 Metreyi Aştı
Bu durum, özellikle havzada yaygın olarak bulunan killi alüvyal çökeller üzerinde önemli geoteknik etkiler doğurmuştur. Su seviyesinin düşmesine bağlı olarak bu zeminlerde rötre (büzülme) kaynaklı çizgisel yüzey kırıkları ve düşey deformasyonlar meydana gelmiş, bu deformasyonların zamanla şiddetlendiği gözlemlenmiştir. Eber Gölü'ne doğru uzanan güneydoğu bloklarındaki çökme miktarlarının bazı bölgelerde 1 metreyi aştığı tespit edilmiştir. Tarafımca geçen yıl haziran ayında yapılan arazi gözlemleri ve sondaj verileri doğrultusunda oluşturulan geoteknik modellemeler, yeraltı su seviyesindeki azalışın bölgedeki zemin deformasyonlarını tetiklemeye devam ettiğini göstermektedir" dedi.
