Ege Bölgesi’nin en büyük çarşısı olan ve İzmir’in tarihi dokusunu yansıtan Kemeraltı, yeniden dönüşüm sürecine giriyor. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın öncülüğünde, tarihi kent merkezini canlandırmak, sosyal ve mekânsal iyileştirmeler yapmak amacıyla geniş kapsamlı bir toplantı düzenlendi.
Belediye bürokratları, Tarihi Kemeraltı İnşaat Yatırım Ticaret AŞ (TARKEM) yönetim kurulu üyeleri ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile toplantı yaptı. Bölgeyi herkesin kullanmaktan keyif aldığı bir ortama dönüştürmek için çalışılması gerektiğini vurgulayan Başkan Tugay, “Kemeraltı'nı turizm açısından daha cazip hale getirmeli, gençleri de kapsayan planlamalar yapmalıyız. Geçmişle bugünün, bugünle geleceğin bağını koparmadan bir şeyler yaparsak doğru sonuca ulaşabiliriz” dedi.
Ege Bölgesi'nin En Büyük Çarşısı Değişim Geçirecek
İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir’in tarihi çarşısı Kemeraltı ve tarihi kent merkezinde yer alan Basmane ve Kadifekale’de geçmişte yapılan çalışmalar, mevcut durum ve planlanan çalışmalarla ilgili geniş kapsamlı bir toplantıya ev sahipliği yaptı.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın idaresinde Kültürpark’taki Meclis Salonu'nda düzenlenen toplantıda kurumlar arası koordinasyon, geçmiş projelerden edinilen deneyimler ve önümüzdeki döneme ilişkin öncelikli konular ele alındı.
Kemeraltı ve çevresi hakkında şimdiye kadar yapılmış çalışmalar Kent Tarihi, Tanıtım ve Turizm Dairesi Başkanlığı tarafından anlatılırken, ilgili tüm daire başkanlıkları ve müdürlükler de kendi görev alanlarına ilişkin yürütülen, devam eden veya planlanan çalışmalar hakkında bilgi paylaşımında bulundu. Toplantıda İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımları Prof. Dr. Pınar Okyay ve Hakan Uzun, TARKEM yönetim kurulu üyeleri ile sivil toplum kuruluşu yöneticileri de yer aldı.
Kemeraltı Çarşısı'nda Sokak Etkinlikleri Başlıyor
“Eskiden bugüne taşınabilecek, başka yerde bulunmayacak, İzmir’e dair arayacağınız her şeyi bulacağınız bir alışveriş alanı düşünün” diyen Başkan Tugay, gastronomiye dair İzmir’de çok ilginç hikâyelerin olduğunu söyledi.
Sokak yiyeceklerinin pek çoğunun İzmir’den çıktığını hatırlatan Başkan Tugay, şöyle devam etti: “İzmir’in sanatı, İzmir’in yemeği, İzmir’in yayınları, İzmir’in sporu, İzmir’in şarkıları gibi birçok tema üzerinden kocaman bir İzmir çarşısı haline dönebilir böyle alanlar. Bazen insan ‘en taze ve güzel meyveyi, çerezi, eti nereden bulurum?’ diye düşünüyor ama çocukluğumda Kemeraltı’nda böyle yerler daha çok bulunurdu. Böyle bir karaktere bürünerek eskiden bugüne bir şeyleri taşımış oluruz. Bugün de bir alışveriş merkezi olarak kentin yerlisine kaliteli gıda satan bir alan olabilir. Çokça sinema ve tiyatronun olduğu bir alanın bütün sinema ve tiyatroları yok edilmiş gibi görünüyor. Onlardan en azından birkaçını yeniden kazandırabiliriz. Sokak etkinlikleri, dışa mekânda düzenlenen bazı etkinlikler bir an önce başlatılmalı. Gizli kalmış hikâyeleri çok daha yaydığımız, çok daha fazla insanın duyduğu bir çalışmaya ihtiyacımız var.”
Cemil Tugay: “Herkes Katkı Vermeli”
Başkan Tugay, “Geçmişle bugünün, bugünle geleceğin bağını koparmadan bir şeyler yaparsak doğru sonuca ulaşabiliriz. Bizim belli ki yeni bazı buluşmalara, değerlendirmelere ihtiyacımız var. Bir dış paydaşlar buluşması yapalım. Öncesinde bazı şeyleri gözden geçirmek gerekiyor. Bölgenin 19 olan alt bölgesini yeniden tanımlamalı. Bunu yaparken sadece tarihsel kökene değil sosyal dokuya da bakmalı, gelecek hedeflerini de düşünerek somut olmayan kültürel miras da dahil envanterleri gözden geçirmeliyiz” diye konuştu.
Kemeraltı Çarşısı'nda Neler Değişecek?
Başkan Tugay, Kemeraltı özelinde yapılmak istenenleri şu sözlerle ifade etti:
“Hırpalanmış, eksikleri çok olan, yeterince istediğimiz şekilde düzenleyemediğimiz bir alan var ve burası bizim için değerli. Düzeltirken bir mekânsal düzeltme sağlayacağız ama sadece belli bir grup insan için değil herkesin kullanmaktan keyif aldığı bir ortama dönüştüreceğiz.
En azından belli rotalarda insanların bir yerden gelip çıkana kadar bir şeylerden memnun olması, kullanması ve oranın kontrol altında olması gerekiyor. Başarılanlar da genelde böyle başarılıyor ama sadece bir tane yapıp bitirmeyeceğiz. Bir tanesini bitirince ikincisine başlayacağız. Derken belki yatırımcısı da mülk sahibi de bundan etkilenip duruma başka yaklaşacak. Sınırları, kuralları koymak gerçekten önemli. Böyle bir süreci yürütmeliyiz.”
Tarihi Kent Merkezi 51 Mahalleyi Kapsıyor
İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde görev alan sosyolog Mert Kaya, tarihi kent merkezine ilişkin geçmişte yapılan ve devam eden projeleri aktardı. “Yerliler için yaşanabilir, yabancılar için çekici hale getirecek yöntemler bulmak gerekiyor” diyen Kaya; Kemeraltı, Basmane ve Kadifekale’yi kapsayan tarihi kent merkezinin korunması ve geleceğe aktarılması için 2002 yılından beri çalışmalar olduğunu aktardı. Bölgenin “Tarihi Liman Kent” temasıyla hazırlanan dosya ile İzmir’de Bergama ve Efes’ten sonra UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne girme sürecini başarıyla tamamladığını, daimi listeye giriş için çalışmaların devam ettiğini kaydeden Kaya, bölgenin 51 mahalleden oluştuğunu sözlerine ekledi.
“İzmir Kırmızısı” Önerisi
Geçmişte yapılan çalışmalara ilişkin katılımcılar da söz aldı. Araştırmacı-Yazar Orhan Beşikçi, Kemeraltı Kurumsal Kimlik Rehberi çalışmaları kapsamında tasarım önerilerinde bulundu. Basmane’nin eski basma fabrikalarında üretilen motiflerin kullanılabileceğini belirten Beşikçi, marka rengi olarak “İzmir kırmızısını” kullanma ve sokak isimlerinde eskiye dönme önerilerini sundu. İzmir Tarihi Kemeraltı Esnaf Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Semih Girgin ise gençlerin bölgeye çekilmesi için kültür sanat etkinliklerine ilişkin önerilerde bulundu. Verilen öneriler arasında, Kemeraltı bölgesinde sanat çalışmaları da yer aldı.
Kemeraltı, İnsanlarda Ne İfade Ediyor?
Toplantıda, Kemeraltı Algı Araştırması sonuçları da aktarıldı. Buna göre Kemeraltı halkın hafızasında “tarihi”, “alışveriş” ve “çarşı” kelimeleriyle özdeşleşiyor. En olumlu özellikleri, halkta “nostalji” ve “özlem” olarak karşılık buluyor. Yaş oranı arttıkça Kemeraltı’ndan alınan keyif de artıyor. Y ve Z kuşağı, eski dokunun korunmasını ve görüntü kirliliğinin ortadan kalkmasını, Kemeraltı’nda eğlence ve kültürel mekânları talep ederken, güvenliğin ve aydınlatmaların artmasını istiyor.
