Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) üye ülkeler, üç yılı aşkın müzakere sürecinin ardından küresel sağlık için tarihi bir karar aldı. Pazartesi günü DSÖ Genel Kurulu’nun A Komitesi’nde onaylanan ve Salı günü tüm üyelerin katılacağı oturumda nihai kabulü beklenen pandemi anlaşması, ülkeleri olası salgın hastalıklara karşı birlikte hareket etmeye hazırlıyor.
COVID-19 pandemisinin yarattığı tıbbi ve sosyal eşitsizlikleri giderme hedefiyle hazırlanan anlaşma, “tedavide adalet” ilkesini merkeze alıyor. Anlaşma kapsamında ülkeler, sivil toplum kuruluşları, özel sektör ve uluslararası örgütlerle daha güçlü iş birliği içinde çalışmayı taahhüt etti.
DSÖ: “Daha adil, daha sağlıklı, daha güvenli bir dünya”
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, anlaşmayla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Hükümetler, dünyamızı salgınlara karşı daha adil ve güvenli hale getirme konusunda tarihi bir adım attı. COVID-19’un ardından alınan bu birlik kararı, geleceği koruma yolunda atılmış dev bir adımdır.”
Yeni sistem: PABS
Anlaşmanın en dikkat çeken bölümlerinden biri, Patojen Erişim ve Faydaların Paylaşımı Sistemi (PABS). Bu sistem sayesinde, salgınlara neden olan hastalıklarla ilgili geliştirilen aşılar, tedavi ve tanı ürünlerinin yüzde 20’si ilaç şirketleri tarafından DSÖ’ye ücretsiz sunulacak.
Bu ürünlerin dağıtımı, özellikle gelişmekte olan ülkeler başta olmak üzere halk sağlığı riski temel alınarak yapılacak. Ayrıca, kriz dönemlerinde ihtiyaç duyulan sağlık ürünlerine hızlı ve düşük maliyetle erişimi sağlamak için küresel bir tedarik ve lojistik ağı kurulması planlanıyor.
Namibya’dan insanlık çağrısı
Namibya Sağlık Bakanı Dr. Esperance Luvindao, anlaşmanın önemini şu sözlerle vurguladı:
“COVID’in hayatlar ve ekonomiler üzerindeki bedeli çok ağır oldu. Bu anlaşma, devletlerin el ele vererek insanlığı ve geleceği koruma görevini üstlendiğinin kanıtıdır.”
