Türkiye’de milyonlarca dar gelirli vatandaşın merakla beklediği vatandaşlık maaşı düzenlemesi için somut adımlar atılıyor. Geliri asgari ücret seviyesinin altında kalan hanelere düzenli gelir güvencesi sağlamayı hedefleyen model, 2026’da belirlenen pilot illerde başlayacak. Pilot sonuçlar olumlu olursa sistem kademeli olarak tüm Türkiye’de uygulanacak. Peki vatandaşlık maaşı neye göre belirlenecek, kimler bu destekten yararlanabilecek? İşte netleşen detaylar…
Vatandaşlık Maaşından Kimler Faydalanabilecek?
Vatandaşlık maaşı, hane gelirinin belirlenen seviyenin altında kalması durumunda devreye girecek bir tamamlayıcı destek modeli olarak tasarlanıyor. Bu kapsamda hiçbir ailenin gelirinin asgari ücret seviyesinin altında kalmaması amaçlanıyor.
Düzenlemeye göre yıllık bir gelir eşiği belirlenecek. Hane gelirinin bu eşik altında kalması halinde eksik kısım devlet tarafından karşılanacak. Böylece özellikle dar gelirli ve güvencesiz çalışan aileler için düzenli bir yaşam standardı oluşturulması hedefleniyor.
Gelir Eşiği Nasıl Hesaplanacak?
Bu sorunun yanıtı sistemin temelini oluşturuyor:
Yıllık bazda asgari ücret düzeyi esas alınacak ve hanelerin toplam gelir beyanı bu rakamla karşılaştırılacak. Gelir seviyesi belirlenen çıtanın altındaysa aradaki fark aylık olarak tamamlanacak.
Örneğin gelir seviyesi asgari ücret yıllık tutarı üzerinden belirlenirse, bir ailenin beyan edilen yıllık geliri bu rakama ulaşmıyorsa her ay düzenli şekilde eksik miktar aileye aktarılacak.
Ailede Çalışan Yoksa Süreç Nasıl İşleyecek?
Ailede çalışan bulunmaması veya hanenin mevcut gelirinin geçim sınırının altında kalması durumunda devlet desteği düzenli maaş olarak sağlanacak.
Destek yalnızca nakdi ödeme ile sınırlı olmayacak. Aynı zamanda:
-
İş bulma sürecine destek,
-
Mesleki rehberlik,
-
İstihdam yönlendirme hizmetleri
de aile bireylerine sunulacak. Böylece hane içindeki bireylerin iş gücüne katılımı teşvik edilecek.
Aileye Ne Kadar Destek Verilecek?
Sabah'ın aktardığına göre verilecek destek, hane gelirinin belirlenen seviyeye tamamlanması esasına dayanıyor.
Bu kapsamda:
-
Ailenin geliri varsa, devlet eksik kalan tutarı tamamlayacak.
-
Ailenin hiç geliri yoksa, asgari yaşam standardına ulaşması için belirlenen tutar doğrudan maaş olarak ödenecek.
Modelin miktarları henüz netleşmemiş olsa da temel prensip, her haneyi “asgari ücret düzeyine tamamlama” olarak ifade ediliyor.
Vatandaşlık Maaşı Ne Zaman Türkiye Genelinde Uygulanacak?
Cumhurbaşkanlığı’nın 2026 Yılı Programı kapsamında başlatılacak pilot uygulama, birkaç ilde denenerek performansı ölçülecek. Sosyal yardım sisteminin aile temelli bir yapıya dönüştürülmesini hedefleyen bu model başarılı olursa uygulamanın tüm Türkiye’de yaygınlaştırılması planlanıyor.
Bu süreçte etkili sonuçlar alınırsa vatandaşlık maaşı, Türkiye’nin sosyal devlet yapısını güçlendiren kalıcı bir mekanizmaya dönüşebilir.
