Renault Türkiye’nin eski CEO’su Hakan Doğu, otomotiv devi Stellantis’in 1.2 milyar dolarlık yeni yatırımını Türkiye yerine Fas’a kaydırdığını duyurarak dikkat çeken bir uyarıda bulundu: “Türkiye yatırım cazibesini kaybediyor.”
Kaybedilen bu dev yatırım, yalnızca otomotiv sektörünü değil, tedarik sanayisini de ciddi biçimde etkileme potansiyeline sahip olmasıyla dikkat çekiyor.
Sosyal medya hesabından yaptığı açıklamayla yatırım kaybını duyuran Hakan Doğu, “Türkiye bir büyük otomotiv yatırımını daha Fas’a kaptırdı” sözleriyle sektöre adeta alarm verdi. Doğu, Stellantis’in (Fiat, Peugeot, Citroën, Opel gibi markaların çatı şirketi) Türkiye yerine Fas’ı tercih etmesinin, son dönemde giderek güçlenen Fas otomotiv sektörünün geldiği noktayı açıkça ortaya koyduğunu belirtti.
Stellantis’in Fas Yatırımı Neleri Kapsıyor?
Stellantis’in Fas’ın Kenitra kentindeki mevcut tesisine yapılacak bu dev yatırımın detayları şöyle:
Kapasite Artışı: Mevcut fabrikanın üretim kapasitesi iki katına çıkarılacak. Tesis, 2030 itibarıyla yılda 535 bin araç üretecek. Bu kapasiteyle, Stellantis’in dünyadaki en büyük fabrikası olacak.
Yeni Modeller: Tesis, Citroën Ami, Opel Rocks-e, Fiat Topolino ve yeni Fiat Panda gibi mikro mobilite ve elektrikli modellerin üretim merkezi haline gelecek.
Teknoloji Üssü: Yılda 350 bin adet hibrit motor montajı yapılacak, potansiyel olarak batarya üretimi de hedefleniyor.
Yan Sanayiye Büyük Etki: Stellantis, 2030’a kadar yerel tedarikte %75 entegrasyon hedefliyor. Bu, yıllık 6 milyar dolarlık yerel satın alma anlamına geliyor.
Peki Neden Türkiye Değil de Fas?
Hakan Doğu’ya göre Stellantis yatırımının Türkiye’ye değil de Fas’a gitmesinin iki temel nedeni bulunuyor:
Tofaş'ın Dışında Kalması: Türkiye’deki Stellantis ortağı olan Tofaş’ın bu yatırım için tekrar tercih edilmemesi dikkat çekici.
Kaybedilen Yatırım Cazibesi: Doğu, “Bunda da Türkiye’nin yatırım cazibesini kaybetmesinin sonucu olduğunu anlayabiliyoruz” diyerek asıl gerekçeyi açıkça dile getirdi.
Tedarik Sanayisine Büyük Darbe Gelebilir
Hakan Doğu’nun açıklamalarındaki bir diğer önemli nokta ise Türk otomotiv tedarik sanayisine yönelikti. Doğu, Fas’ın sunduğu vergi avantajları, iş gücü maliyetleri, yatırım teşvikleri ve Avrupa’ya lojistik kolaylık gibi nedenlerle Türk tedarikçilerinin de üretimlerini Fas’a kaydırabileceği uyarısında bulundu.
Sektörde Moraller Bozuk
Stellantis yatırımı Türkiye yerine Fas’a kaptırılırken, uzmanlar bu gelişmenin yalnızca bir yatırımın kaybı olmadığını, Türkiye’nin uzun vadeli rekabet gücüne de darbe vurabileceğini ifade ediyor. Sektör temsilcileri, yatırım ortamının tekrar cazip hale getirilmesi için yapısal reformlar ve sürdürülebilir teşvik mekanizmalarının hayata geçirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Otomotivde Fas’ın Yükselişi Türkiye’yi Zorluyor
Son yıllarda Fas, özellikle Avrupa pazarına yakınlığı ve yatırım dostu politikaları sayesinde otomotiv üretiminde önemli bir merkez haline geldi. Renault ve PSA gibi devlerin yatırımlarıyla büyüyen Fas otomotiv sektörü, Türkiye için artık ciddi bir rakip konumunda.
