Memurların maaşları kadar, emekli olduklarında elde edecekleri özlük hakları da tartışma konusu olurken, Dünya Gazetesi yazarı Özgür Erdursun, 1 Ekim 2008 ve sonrasında işe başlayan memurların yaşayacağı hak kayıplarına dikkat çekti.
1 Ekim 2008’den önce memur olanlar 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabi iken, bu tarihten sonra göreve başlayanlar 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamına alındı.
Çalışırken eski-yeni memur ayrımı olmaksızın maaşlar derece, kademe ve ek göstergelere göre belirleniyor. Ancak emeklilik aşamasında ciddi farklar ortaya çıkıyor. Erdursun, yeni sisteme tabi memurların emekli aylıklarının çok daha düşük olduğunu vurguladı.
Ek Ödemeler Brüt Maaşa Dahil Değil
Yeni sistemde memurların maaşının bir bölümü "ek ödeme" olarak veriliyor. Ancak bu ek ödemeler brüt maaşa dahil edilmediğinden, emeklilik maaşı hesaplamasında dikkate alınmıyor. Bu da, yüksek maaşlı memurların dahi düşük brüt gelir üzerinden emekli maaşı almasına neden oluyor.
İkramiye ve Prim Hakkı Kaybı
1 Ekim 2008 öncesinde göreve başlayan memurlar, görevlerinden istifa etseler dahi 6 ay içinde başvurarak isteğe bağlı 4/C primi ödeyebiliyor. Ancak bu hak, 2008 sonrası memurlar için geçerli değil.
Ayrıca, yeni memurlar farklı bir statüde çalışarak (SSK veya Bağ-Kur) emekli olsalar bile, memuriyette geçirdikleri süreye dair emekli ikramiyesi hakkını da kaybediyorlar.
3600 Ek Gösterge Sadece Adı Var
Özellikle son yıllarda gündeme gelen 3600 ek gösterge düzenlemesi de yeni memurlar için sınırlı bir fayda sağlıyor. Ek gösterge, çalışırken veya emekli ikramiyesinde bir etkide bulunsa da, emekli maaşında herhangi bir etkisi olmuyor.
Erdursun, birçok yeni memurun bu durumu bilmeden görev yaptığını belirterek şu uyarıda bulundu:
“1 Ekim 2008 sonrası memur olanlar emekli olduklarında, asgari ücretle çalışan bir SSK’lı gibi maaş alacaklar. Bu, büyük bir hayal kırıklığı yaratacak. Sendikalar bu konuya sahip çıkmalı, aksi takdirde yüzbinlerce memur mağdur olacak.”
Yasal Düzenleme Şart
Uzmanlara göre bu ayrımın giderilmesi ve tüm memurların eşit haklara sahip olması için yasal düzenleme yapılması gerekiyor. Aksi halde 5510 sayılı yasaya tabi memurlar, emeklilikte ciddi mağduriyetler yaşayacak.