Türkiye Lokantacılar, Kebapçılar, Pastacılar ve Tatlıcılar Federasyonu’nun 81 ilde 104 esnaf odasına kayıtlı yüz binden fazla üye işyeri, online yemek sistemleri nedeniyle büyük sıkıntı yaşıyor. Esnafı sömürerek ondan 3-4 kat fazla kar elde etmesi ve fiyatların aşırı yükselmesine neden olması nedeniyle esnaf zor durumda kaldı.
Manisa Lokantacılar, Kebapçılar, Tatlıcılar ve Yoğurtçular Odası Başkanı ve Manisa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanvekili Mehmet Akgül, böyle devam ettiği takdirde Türkiye genelinde boykot kararı alacaklarını açıkladı.
Akgül, 2 yıl gibi uzun bir süre pandemi nedeniyle oldukça hırpalanan yeme içme sektörünün şu anda enflasyonla baş etmek konusunda çaresiz kaldığını belirtti. Bir de buna online yemek siparişi sistemlerinin uyguladığı yüksek komisyonları eklenince çok zor duruma düştüklerini vurgulayan Akgül, “2 yıl gibi uzun bir süre pandemi nedeniyle oldukça hırpalanan yeme içme sektörü, şu anda enflasyonla baş etmek konusunda çaresiz. Daralan piyasalar nedeniyle de kan kaybı yaşanıyor. İşyeri kapanışları artıyor, ayakta kalmaya çalışanlar ise borçlanıyor. Online yemek siparişi sistemleri, uyguladıkları yüksek komisyonları istediğimiz gibi revize etmezse, Federasyonumuzun bünyesinde, 81 ilde bulunan 104 esnaf odamıza bağlı yüz binden fazla üye işyeri, ülke genelinde boykot yapma kararı alacak. Toplumun dinamosu konumundaki esnaf teşkilatı korunup kollanmalı. KDV indirimi, kredi desteği, kaybolmaya yüz tutmuş bazı mesleklerde vergi muafiyeti gibi devlete düşen görevler imkanlar dahilinde kısmen uygulanmış olsa da alınan tedbirler yetersiz kalıyor. Köklü çözümlere ihtiyacımız var. Perakende ve Hal yasalarının acilen çıkarılması, konut kira artışlarındaki düzenlemelerin esnafımızı da kapsaması, kira stopajlarının indirilmesi veya kaldırılması ya da mal sahibinden alınması gibi çözümlerin de acilen devreye alınması zaruridir. İşyeri tahliyelerinin zorlaştırılması perakende ticaret yasasında yer almalıdır. Yeme içme sektörünün üzerinde yük oluşturan, yüzde 18 ila yüzde 45 arasında değişen yüksek oranlarıyla adeta esnafı sömüren online yemek siparişi sistemlerinin komisyonları, yasa gereği ve yemek kartlarında olduğu gibi; hizmet bedeli, tanıtım reklam bedeli, joker uygulamaları, günlük açılış ücretleri ve bunun gibi ek ücretler alınmadan yüzde 6’ya çekilmelidir. Online yemek siparişi sistemleri, sektörden aldığı yüksek komisyonlar sayesinde kullanıcılara bonus ve indirimler vererek sistemi cazip hale getirerek kullanıcıyı sisteme yönlendiriyor. Bu durum işletmeleri biçare bir şekilde sistemin içine çekiyor. Bizim müşterilerimizi bize pazarlayan bu sistemler yüzünden ödenen yüzde 18’lik komisyon maliyet hesabıyla tüketiciye yansıtıldığında gereksiz fahiş fiyatlara yol açıyor, arz-talep dengesini bozarak gıdada enflasyona neden oluyor. Online yemek siparişi sistemlerinin kendi bünyelerinde oluşturdukları online ödeme sistemleri üzerinden ekstra komisyonlar uyguluyor. Alacaklarını peşin mahsup edip işletiyorlar. İşyerlerine ise 15 ila 30 günlük periyotlarda ödeme yapıyorlar. Sözleşmelerde komisyonları yüzde 10 ve altında gösteren bu şirketler; hizmet bedeli, tanıtım reklam bedeli, haftalık joker indirimleri, açma kapama bedelleri gibi artı ücretlendirmeler yaparak komisyonlarını yüzde 18 ila yüzde 20 bandına taşıyor. Esnafımızın 2-3 katı kâr eden sistem o kadar kârlı ve cazip bir hale geldi ki uluslararası şirketler bir bir sistemin içine girerek çoğalıyor. Komisyonlar istenilen oranlara çekilmediği takdirde Lokantacılar Federasyonu’na bağlı 100 binden fazla işyerinin ülke genelinde boykot yapma kararı alacak.”
