Ahmet ÜNSAL/Manisa
Celal Bayar Üniversitesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Öğretim üyesi ve Türkiye Alzheimer Derneği Manisa Şubesi Başkanı Prof. Dr. Hatice Mavioğlu, Alzheimer hastalığı konusunda çarpıcı veriler ve rakamlar açıkladı.
Alzheimer Derneği’nin Türkiye genelinde 18 şubesiyle hastalara hizmet verdiğini dile getiren ve ‘21 Eylül Dünya Alzheimer Günü’ hakkında çarpıcı açıklamalarda bulunan Türkiye Alzheimer Derneği Manisa Şubesi Başkanı Prof. Dr. Hatice Mavioğlu, ”Uluslararası Alzheimer Hastalığı Derneği’nin yayınladığı rapora göre dünyada yaklaşık 55 milyon bunama hastası bulunmakta, bu sayının 2050’de 139 milyona yükselmesinden büyük endişe duyuyoruz ”dedi.
“ORTALAMA YAŞAM SÜRESİNİN UZAMASI BÜYÜK ÖLÇÜDE ALZHEİMERI TETİKLİYOR”
2012’de Eylül ayının “Dünya Alzheimer Ayı” olarak kabul edildiğini hatırlatan Mavioğlu, “Bunama ve Alzheimer hastalığı bugün dünyanın önünde en önemli sağlık sorunu olarak durmaktadır Alzheimer Hastalığı”, bir bunama(demans) türüdür. Hastalığa, ilk kez bu hastalığı 1901 yılında tanımlayan kişi olan Alman nörolog Dr. Alois Alzheimer’ın adı verilmiştir. 1984’de “Uluslararası Alzheimer Hastalığı Derneği” kurulmuştur. 1994’de 21 Eylül “Dünya Alzheimer günü” olarak ilan edilmiştir. 2012’de ise Eylül ayı “ Dünya Alzheimer Ayı” olarak kabul edilmiştir. Çünkü bunama ve Alzheimer hastalığı bugün dünyanın önünde en önemli sağlık sorunu olarak durmaktadır. Bu gün ve ayda bunama ve Alzheimer hastalığı hakkında farkındalığı arttırmak, hastalığı tanıtmak, hasta ve bakım veren yakınların yaşam kalitesini arttırmak ve toplumsal desteği sağlamak için etkinlikler düzenlenmektedir. Ayrıca, siyasi otoritenin, yerel yöneticilerin ve sivil toplum örgütlerinin dikkatini çekme, birlikte projeler oluşturulmasını sağlama ve araştırmaları teşvik etme gibi hedefleri vardır. Bunama, zihinsel işlevlerde ilerleyici ve günlük yaşam aktivitelerini bozan bir kaybın olmasıdır. Zihinsel işlevler; hafıza, konuşma, hesap yapma, anlama, beceri, adres bulma, muhakeme etme gibi işlevleri ifade eder. Bunamanın birçok nedeni vardır. En sık neden Alzheimer hastalığıdır. Üç bunamış hastanın ikisi Alzheimer hastasıdır. Uluslararası Alzheimer Hastalığı Derneği’nin yayınladığı rapora göre dünyada yaklaşık 55 milyon bunama hastası bulunmakta, bu sayının 2050’de 139 milyona yükselmesi beklenmektedir. Dünyada bunama ve özellikle Alzheimer hastalığının bu kadar hızlı artmasının nedeni ortalama yaşam süresinin uzamasıdır. Alzheimer hastalığının ilk belirtisi genellikle unutkanlıktır. Özellikle yakın geçmişteki olayları unutma ile başlar. Konuşulanlar, randevular, eşyaların yeri, alacak listesi unutulur. Aynı şeyler tekrar tekrar anlatılır ve sorulur. Hastalık ilerledikçe diğer zihinsel işlevlerde de kayıplar eklenir. Daha sonra sinirlilik, huysuzluk, şüphecilik, amaçsız tekrarlayan hareketler, hikayeler uydurma ve olmayan şeyleri görme gibi psikiyatrik belirtiler eklenir. En sonunda da idrar kaçırma, yürümede, ellerini kullanmada, yutmada bozulma olur ve nihayetinde hasta yatağa bağımlı hale gelir. Diğer bunamalarda bu bulguların ortaya çıkma sırası farklıdır genellikle. Ama gelinen son nokta aynıdır. Her unutkanlık bunamaya bağlı değildir. Depresyon, aşırı yoğunluk ve yorgunluk gibi nedenlerle de dikkat dağınıklığı ve unutkanlık olabilir. Ayrıca yaş ilerledikçe zihinsel işlevlerde biraz azalma olur. Bu kayıplar nedeni ile mesleki, ev içi ve sosyal aktivitelerde anlamlı düzeyde ve ilerleyici bozulma varsa bunama tanısı konulur. Ancak günlük yaşam aktivitelerini etkilemeyen unutkanlığı olan hastaların da bir süre belli aralıklarla hekim tarafından izlenmesi uygun olur. Bazı bunamalar tedavi edilebilir nedenlere bağlıdır. Bu nedenle bunama düşünülen hastalara tetkik yapılması ve altta yatan hastalığın tanısının konulması gereklidir. Alzheimer hastalığının henüz tedavisi bulunamamıştır. Ancak bazı belirtilerde kısmi düzelme yapan ve ilerlemesini yavaşlatan ilaçlar vardır. Bunama sadece kişiye değil, aile ve topluma da ciddi bir hastalık yükü yüklemektedir. Hastalığı kısmen de olsa baskılamak hem hasta hem de ailenin yaşam kalitesini arttırır. Bunama ve Alzheimer hastalığı ile ilgili faaliyetlerde Alzheimer dernekleri başı çekmektedir. Türkiye Alzheimer Derneği, hasta yakınları ve Alzheimer hastalığı konusunda uzman hekimler tarafından 1997 yılında kurulmuştur. Türkiye genelinde 18 şubesiyle hizmet vermektedir. Manisa şubesi de 12.07.2021 tarihinde resmen kurulmuştur. Bu derneklerin asıl sahibi sivil toplumdur. Hasta yakınları, gelecekte bu hastalığa yakalanma riski olan sağlıklı kişiler, sağlıkçılar, yerel yönetimler, ilgili devlet kuruluşlarının işbirliği ile dernek güçlenecek, toplumu bilinçlendirecek, hasta ve yakınlarına destek sağlayacaktır. Hastalarımız ve yakınları ile buluşacağımız dernek binamızın açılışı yakında yapılacaktır. Türkiye Alzheimer Derneği Manisa şubesi ve genel merkezin sosyal medya hesaplarından dernek hizmetlerini, hastalıkla ilgili bilgileri, sosyal aktiviteleri, aktivite ilanlarını takip edebilirsiniz.” ifadelerine yer verdi.
